GIÁ TRỊ CỦA CÁC QUÂN TRONG CỜ VUA. BẠN ĐÃ BIẾT HAY CHƯA?

GIÁ TRỊ CỦA CÁC QUÂN TRONG CỜ VUA. BẠN ĐÃ BIẾT HAY CHƯA?

Đổi quân này có lợi không? Quân nào cần thiết hơn quân nào?… là những câu hỏi mà người chơi sẽ thường tự đặt ra khi thi đấu. Ngoài yếu tố kinh nghiệm và chiến thuật, việc nắm giá trị của quân cờ là một phần quan trọng trong việc trao đổi quân như thế.

Bảng quy đổi tương đối

Trước tiên, hãy cùng xem qua bảng quy đổi sau nhé:

Sơ lược về giá trị các quân trong cờ vua

Sau đây, chúng ta sẽ tìm hiểu xem giá trị tương đối của từng quân cờ sẽ đóng góp như thế nào vào ván đấu cũng như mức độ quan trọng của chúng.

Tốt (Pawn) – 1 điểm: Mặc dù có quân số đông nhất là 8 quân nhưng thông thường quân Tốt không được xem trọng trong một ván cờ Vua. Nguyên nhân là vì nó có điểm số nhỏ nhất. Tuy nhiên, chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bàn cờ và tạo ra các đường cản trở. Tốt có khả năng biến hình thành Hậu, Xe, Mã.. khi đi đến cuối bàn cờ. Đây được gọi là “quyền năng của Tốt”.

Mã (Knight) – 3 điểm: Mã di chuyển một cách đặc biệt trên bàn cờ và có khả năng nhảy qua các quân cờ. Khả năng di chuyển không thể đoán trước của Mã khiến nó trở thành quân cờ bất ngờ và có thể tấn công các vị trí khó tiếp cận.

Tượng (Bishop) – 3 điểm: Tượng có khả năng di chuyển trên các đường chéo, điều này làm cho chúng mạnh trong việc kiểm soát cả hai màu ô trên bàn cờ. Hai Tượng cùng làm việc với nhau có thể tạo ra một mạng lưới kiểm soát mạnh mẽ.

Xe (Rook) – 5 điểm: Xe di chuyển dọc theo hàng hoặc cột và có khả năng kiểm soát một phạm vi lớn trên bàn cờ. Hai Xe là khá mạnh trong cờ tàn.

Hậu (Queen) – 9 điểm: Hậu là quân cờ mạnh nhất trên bàn cờ với khả năng di chuyển cả theo đường ngang và đường chéo. Hậu có thể tạo ra các mối đe dọa tập trung và là công cụ chủ chốt trong việc tấn công.

Vua (King) – Không có giá trị điểm: Mặc dù không có giá trị điểm nhưng Vua chính là quân cờ quan trọng nhất trong trò chơi. Mục tiêu của trò chơi là bảo vệ Vua của bạn và tấn công Vua đối thủ. Khi Vua bị chiếu hoặc không còn nước đi hợp lệ, trò chơi kết thúc. Do việc mất Vua tương đương thua cuộc nên nên giá trị của nó là vô hạn. Tuy nhiên theo các chuyên gia, trong cờ tàn Vua chỉ tương đương 3,5 điểm.

Tìm hiểu thêm về quân Vua tại đây: Giá trị quân Vua

Một vài ví dụ về giá trị các quân trong cờ vua

Theo trên ta thấy, quân Hậu là quân mạnh nhất, kế đến là Xe. Tượng, Mã ngang nhau, Tốt là yếu nhất. Do đó, đổi 1 quân nhẹ lấy 1 quân nặng được gọi là “thắng chất”, ngược lại bên kia sẽ bị “lỗ chất”. Cùng xem qua một vài ví dụ về trao đổi quân thắng chất và lỗ chất:

Ví dụ 1

Đánh giá về lực lượng, chúng ta thấy hai bên bằng nhau về điểm số. Đến lượt Trắng đi, Trắng thực hiện đổi quân như sau:

1. X8:f6 + H:f6 Đen không còn cách nào khác vì nếu chạy Vua sẽ mất Hậu
2. X:f6 + V:f6 Trắng đã thực hiện đổi 2 Xe lấy Hậu và Mã Đen. Trắng lợi 2 điểm và giành chiến thắng

Từ ví dụ trên ta thấy, Xe đang nằm ở vị trí xấu nên giá trị của nó không bằng một quân Mã đang ở vị trí tốt. Nếu người chơi thực hiện thí quân (cho phép đối phương bắt quân có giá trị cao của mình) thì thông thường, người chơi sẽ bỏ qua mặt điểm số để đổi lấy ưu thế về chiến lược hay ưu thế về vị trí quân tấn công. Trong thi đấu, hơn một hoặc hai quân Tốt sẽ chiếm nhiều ưu thế thắng lợi về cờ tàn. Chủ tịch Hồ Chí Minh có một câu nói bất hủ: “Lỡ nước 2 Xe đành bỏ phí/Gặp thời một Tốt cũng thành công”.

Ngoài ra trong giai đoạn cuối của trận đấu, Tốt là quân duy nhất có thể thực hiện phong cấp để trở thành Mã, Tượng, Xe, hoặc Hậu. Tùy vào thế trận bàn cờ mà lựa chọn quân sao cho phù hợp. Tìm hiểu thêm: Phong cấp trong cờ vua tại đây!

Kết luận

Tuy nhiên, giá trị điểm chỉ là một hệ số tham khảo. Trong thi đấu, chiến thuật cơ bản, vị trí quân trên bàn cờ. Và tình hình cụ thể của trận đấu sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định sử dụng mỗi quân cờ một cách hiệu quả. Cờ vua không chỉ là tính toán con số mà còn là về tư duy chiến thuật và sáng tạo.